Porównanie Trek Fuel EX do Fuel EX-e

Dyskusja na temat optymalnej mocy rowerów enduro ze wspomaganiem elektrycznym wchodzi w najgorętszą fazę. Dotychczasowe silniki o dużych mocach rzędu 65–90 Nm ze względu na konsumpcję prądu oraz aktualną technologię bateryjną tylko w topowych wersjach pozwalały osiągnąć masę rzędu 23 kg, ale nierzadko trafiały się w testach smoki zbliżone do 30 kg.
Takie pojazdy uniemożliwiają podjeżdżanie bez wsparcia. Kropka. I dlatego lęk przed rozładowaniem akumulatorów pojawia się nie tylko u nabywców, którzy nie mają z e-bike’ami doświadczenia lub nie wierzą we własne siły.

Wyścig zbrojeń

Kończy się to wyścigiem zbrojeń na zwiększanie pojemności akumulatorów. W tym wypadku większa pojemność to nie tylko drastyczny wzrost ceny. Nasze testy e-bike’ów z dużymi akumulatorami pokazały, że większa pojemność to większy ciężar. Testy naprowadzają nas też na inny trop. Uzyskana powiększeniem pojemności korzyść energetyczna w dużej mierze zużywana jest do przemieszczania nadwagi w pionie. Wzorzec jest następujący: więcej mocy > większe zużycie prądu > większa pojemność akumulatora > większy ciężar > większe zużycie prądu > większa pojemność akumulatora > większy ciężar > większe zużycie prądu... Błędne koło. Jednocześnie w czasie jazd testowych okazało się, że na zwiększaniu mocy najbardziej korzystają najsilniejsi i najlepiej jeżdżący. Słabsi i gorzej wyszkoleni nie potrafią utrzymać przyczepności, ale za to muszą zmagać się z dużym ciężarem roweru, który utrudnia im uzyskanie radości z jazdy.

Ile mocy powinno generować wspomaganie roweru?

Większość aktualnych silników wspomagających e-biki cechuje się momentem obrotowym o wartości 65–90 Nm, nazwałem je kiedyś „pełnomocnymi”, bo jeśli użytkownik chce się obijać, w najmocniejszych trybach silnik jest w zasadzie pełnomocnikiem nóg kolarza, a pedałów używać można w zasadzie jak manetki gazu. Uwaga, nie jestem hejterem! Podkreślam, że rower z takim wspomaganiem używany z pełnym zaangażowaniem kolarza może wygenerować moc przekraczającą kilowat, bo wspomaganie chwilowe silnika do jednego kW jest legalne, a średnio uzdolniony kolarz chwilowo może wygenerować i 500 W, w sumie uzyskuje się dwa konie mechaniczne, a tyle to kiedyś miały motorowery spalinowe! Przy masie rzędu dwudziestu paru kilogramów taki e-bike idzie jak małolitrażowa krossówka, ale użytkownik może się zmęczyć bardziej niż na analogowej szosówce. Testy wykazują jednak, że z silników ok. 90 Nm pełną moc można krzesać wyłącznie na stromych podjazdach o utwardzonej nawierzchni. W każdych innych warunkach ograniczeniem prędkości jazdy nie jest zmniejszona podaż niutonów, tylko przyczepność i kontrola nad dozowaniem mocy.

Przetestowane przez „bB” rozwiązania

Poszukiwanie rozwiązań lżejszych i bardziej angażujących doprowadziło do powstania niezwykle obiecującej serii rowerów Specialized z mikroskopijnym silniczkiem Mahle o momencie obrotowym 35 Nm, zasilanym równie niewielką bateryjką (320 Wh), i choć bardzo wielu, w tym i mnie, Levo SL i Kenevo SL szalenie odpowiadało ze względu na łatwość prowadzenia identyczną z (rowerami) analogowymi odpowiednich klas, to moc ich silników często była obiektem krytyki. Silnik TQ zastosowany w testowanym tu Treku Fuel EX-e i prezentowanym u nas niedawno Scotcie Lumen wstrzelił się pomiędzy „pełnomocne” e-biki i pionierski rower Speca. Momentu ma znacznie więcej (50 Nm), a zużycie energii na tyle małe, żeby pokusić się o baterię o mniejszej pojemności niż w pełnomocnym, dzięki czemu jest zauważalnie lżejsza.

Electric vs. unplugged

Żeby obiektywnie się dowiedzieć, czym różni się Trek Fuel EX od wspomaganego Fuel EX-e, postanowiłem przeprowadzić porównanie czasów przejazdu na tym samym podjeździe. W tym samym miejscu porównywałem Spece Turbo Levo SL Comp i Turbo Levo Comp, o czym można przeczytać w RE#1/2022. Podjazd, na którym mierzyliśmy czasy, ma 750 m długości i pokonuje różnice poziomów 92 m. Jest w miarę równo nachyloną szutrówką, tym razem był suchy i twardy, a temperatura pozwalała jechać w jednej warstwie odzieży, dlatego, choć to kuszące, uważam wyniki prób Speców i Treków za nieporównywalne. Tym bardziej że w tamtym czasie porównywałem „lekkiego elektryka” o mocy 35 Nm do „pełnomocnego” (95 Nm), a tym razem ścigałem się sam ze sobą naprzemiennie na fullu minienduro i lekkim allmountainowym e-bike’u o sile wspomagania 50 Nm. Nie opublikujemy porównania czasów także z tego powodu, że dla wygenerowania pełnej mocy z e-bike’a potrzebne jest skrajne zaangażowanie ridera. Wola była, ale obiektywne trudności zaburzyły osiągi.
Tak samo jak wtedy w obu Trekach ustawiliśmy identyczne ciśnienie w ogumieniu, a zawieszenie wyregulowaliśmy na ten sam SAG, korzystając z zaleceń producenta dostarczających znakomitą apkę Trek Central. Ciśnień nie byliśmy w stanie powtórzyć, ponieważ Trek Fuel EX-e polega na amortyzacji Rock Shox, a w analogowym Fuel EX zamontowano amory Foxa. W obu rowerach zablokowaliśmy zawieszenie dostępną w danym modelu platformą. Jeden i ten sam tester w porównywalnych waru...